Το ήπαρ ή συκώτι είναι ένα ζωτικό όργανο, από τα  μεγαλύτερα στον ανθρώπινο οργανισμό. Βρίσκεται κάτω από το διάφραγμα, στο δεξιό και άνω μέρος της κοιλίας, που ονομάζεται δεξιό υποχόνδριο, και επεκτείνεται και στο κεντρικό και άνω μέρος της κοιλιάς, που ονομάζεται επιγάστριο. Έχει ένα ευρύ φάσμα λειτουργιών στο οποίο περιλαμβάνεται η αποτοξίνωση, η σύνθεση πρωτεϊνών και η παραγωγή βιοχημικών ουσιών απαραίτητων για την πέψη των τροφών.

Το ήπαρ παίζει κυρίαρχο ρόλο στον μεταβολισμό και επιτελεί πολλές λειτουργίες του οργανισμού, μεταξύ άλλων την αποθήκευση γλυκογόνου, καταστροφή ερυθροκυττάρων, σύνθεση των πρωτεϊνών του πλάσματος, παραγωγή ορμονών και απομάκρυνση των τοξικών ουσιών από το σώμα, είτε είναι εξωγενείς είτε είναι παράγωγα του μεταβολισμού. Παράγει τη χολή, ένα αλκαλικό μίγμα, που αποδομεί μικρά και περίπλοκα μόρια, πολλά από τα οποία είναι αναγκαία για της φυσιολογικές ζωτικές λειτουργίες.  Παρακάτω, παρατίθενται οι συχνότερες παθήσεις του:

Κύστεις ήπατος

Απλή Κύστη: Οι απλές κύστεις του ήπατος είναι δομές με λεπτό τοίχωμα που συνήθως περιέχουν υγρό και υπάρχουν στο 5% των ανθρώπων. Στην πλειοψηφία τους είναι καλοήθεις , παρ’ όλα αυτά και οι κακοήθεις νεοπλασίες μπορούν να εμφανίσουν κυστικές αλλοιώσεις. Συνήθως είναι μονήρεις και σπάνια προκαλούν δυσλειτουργία ήπατος. Σπανίως προκαλούν συμπτώματα όπως , αίσθημα πληρότητας της κοιλίας, διάχυτο άλγος (πόνος), ή οξύς πόνος στο δεξιό άνω μέρος της κοιλίας  και στον ώμο λόγω αιμορραγίας και ρήξης (σπάσιμο) της κύστης. Η θεραπεία τους μόνο σε περιπτώσεις που δίνουν συμπτώματα, είναι η χειρουργική επέμβαση με την λαπαροσκοπική μέθοδο.

Πολυκυστική νόσος ήπατος: Είναι κληρονομική νόσος και μπορεί να εμφανιστεί με  δυο  διαφορετικούς τύπους. Ο ένας συνδυάζεται με πολυκυστικούς νεφρούς και ο άλλος όχι. Σε αντίθεση με την πολυκυστική νόσο των νεφρών, σπάνια προκαλούν ηπατική ανεπάρκεια.  Η θεραπεία είναι απαραίτητη όταν προκαλούν συμπτώματα από πίεση σε γειτονικά όργανα λόγω του αυξημένου μεγέθους τους.  Έτσι ο ασθενής πρέπει να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης των κυστών.  Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί και μεταμόσχευση ήπατος.

Κυστικοί όγκοι: Πρόκειται για όγκους που έχουν κυστική μορφολογία  και συνήθως είναι καλοήθεις αλλά με πιθανή εξέλιξη και μετάλλαξη σε κακοήθη όγκο. Οι καλοήθεις κυστικοί όγκοι ονομάζονται κυσταδενώματα και οι κακοήθεις κυσταδενωκαρκινώματα.  Η θεραπεία τους είναι η χειρουργική εκτομή (αφαίρεση).

Όγκοι ήπατος

Καλοήθεις όγκοι ήπατος

Ένας όγκος είναι ουσιαστικά μία μη φυσιολογική ανάπτυξη κυττάρων ή ιστών. Οι όγκοι χωρίζονται σε καλοήθεις και κακοήθεις και το χαρακτηριστικό τους είναι ότι δεν υπακούν στους ρυθμιστικούς μηχανισμούς ανάπτυξης του σώματος.

Αιμαγγείωμα: Τα αιμαγγειώματα είναι οι πιό συχνοί  καλοήθεις όγκοι του ήπατος. Η αναπτυξή τους ξεκινά από τα αγγεία και στην πλειοψηφία τους είναι ασυπτωματικοί . Συμτώματα μπορούν να δώσουν κυρίως λόγο της προοδευτικής αύξησης του μεγέθους τους προκαλόντας πόνο και αιμορραγία.

Αδένωμα: Είναι καλοήθης όγκος η ανάπτυξη του οποίου ξεκινά από τα ηπατοκύτταρα. Συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα και δεν χρειάζονται θεραπεία. Παρόλο που τα αδενώματα είναι καλοήθεις όγκοι, υπάρχει και ή πιθανότητα να υποστούν κακοήθη εξαλλαγή και αυτό το ενδεχόμενο πρέπει να ελέγχεται σχολαστικά σε κάθε περίπτωση.

Εστιακή οζώδης υπερπλασία

Συνήθως μονήρεις σχηματισμοί μικρής διαμέτρου.  Αποτελούνται ιστολογικά από ομάδες ηπατικών κυττάρων, με παρουσία χολαγγείων, αιμοφόρων αγγείων και συνδετικού ιστού. Οι περισσότεροι ασθενείς δεν εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα. Σπάνια μεγαλώνουν αρκετά ώστε να προκαλούν ήπιο άλγος ή απροσδιόριστη ενόχληση στη δεξιά άνω κοιλία. Πολύ σπάνια οι μεγαλύτεροι όγκοι μπορεί να αιμορραγήσουν αυτόματα.

Θεραπεία καλοήθων όγκων ήπατος

Όταν οι καλοήθεις όγκοι ήπατος προκαλέσουν συμπτώματα όπως πόνος και αιμορραγία πρέπει να αφαιρεθούν χειρουργικά.

 

Η διαφορά μεταξύ καλοήθων και κακοήθων όγκων

Οι κακοήθεις όγκοι σε αντίθεση με τους καλοήθεις όγκους μπορούν να εξαπλωθούν σε γειτονικούς η απομακρυσμένους ιστούς-όργανα μέσω της διήθησης και της μετάστασης. Η εξάπλωσή τους αυτή και η ανάπτυξή τους σε άλλα όργανα προκαλεί δυσλειτουργία των οργάνων. Οι καλοήθεις όγκοι δεν μπορούν να δώσουν μεταστάσεις ή διηθήσεις σε γειτονικούς ιστούς-όργανα. Μπορούν μόνο να βλάψουν γειτονικά όργανα λόγο της πίεσης που μπορεί να ασκήσουν όταν αυξηθούν σημαντικά σε μέγεθος.

Κακοήθεις όγκοι ήπατος

Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι καρκίνου του ήπατος. Ο πρωτοπαθής που αρχίζει από το ήπαρ, και ο δευτεροπαθής  (μεταστατικός) που εμφανίζεται σε άλλο μέρος του σώματος και εξαπλώνεται στο ήπαρ.

Πρωτοπαθείς κακοήθεις όγκοι: Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν το ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα που είναι και το πιο συχνό, το ενδοηπατικό χολαγγειοκαρκίνωμα, και σπανιότερα καρκινώματα όπως το αγγειοσάρκωμα και το αιμαγγειοσάρκωμα. Η θεραπεία τους είναι η χειρουργική εκτομή σε συνδυασμό με επικουρικές θεραπείες όπως η χημειοθεραπεία.

Δευτεροπαθείς κακοήθεις όγκοι: Μπορεί να προέρχονται από διαφορετικούς όγκους του σώματος όπως αυτοί του παχέος εντέρου,  του παγκρέατος, των ωοθηκών, του μαστού, του πνεύμονος κ.α . Η θεραπεία είναι  χειρουργική και πολυσύνθετη γιατί επικεντρώνεται ταυτόχρονα και στην πρωτοπαθή εστία όπως και στην μεταστατική εστία εάν είναι εφικτό.

 

Συμπτώματα εμφάνισης καρκίνου ήπατος

Σε πρώιμο στάδιο, ο καρκίνος του ήπατος δεν προκαλεί ενοχλήσεις και, όταν υπάρχουν κάποια συμπτώματα, αυτά είναι ήπια και όχι χαρακτηριστικά της πάθησης αυτής.

Όπως σχεδόν σε όλες τις μορφές καρκίνου, μπορεί να υπάρχει:

• αίσθημα σωματικής αδυναμίας
• απώλεια βάρους
• πυρετός (δέκατα)

Όταν ο καρκίνος προχωρήσει και αυξηθεί σε μέγεθος, μπορεί να παρουσιαστεί:

• πόνος ή βάρος στην περιοχή του ήπατος (στο πάνω δεξιό μέρος της κοιλίας)
• αίσθημα μάζας ή διάτασης (φούσκωμα) στην ίδια περιοχή
• ίκτερος (κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού μέρους των ματιών)
• υπέρχρωση των ούρων (σαν το χρώμα του κονιάκ).

 

Διαβάστε ακόμα:

• Χειρουργικές επεμβάσεις που πραγματοποιούνται
• Εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση  
• Πώς θα κλείσετε το ραντεβού σας και τι πρέπει να γνωρίζετε πριν έρθετε στο ιατρείο.