Η ομφαλοκήλη είναι μια συνήθης μορφή κήλης που εμφανίζεται σε νεογνά, βρέφη και ενήλικες στην περιοχή του ομφαλού.  Σήμερα αντιμετωπίζεται από τον χειρουργό ανώδυνα και με γρήγορη ανάρρωση με την λαπαροσκοπική αποκατάσταση ομφαλοκήλης. 

Τι είναι η ομφαλοκήλη 

Στην αρχή εμφανίζεται σαν ένα μικρό εξόγκωμα που προβάλει μέσα από τον ομφαλό και σιγά σιγά μετατρέπεται σε ένα στρογγυλό όγκο στο κέντρο της κοιλιάς. Με το πέρασμα του χρόνου, αυτός ο όγκος μεγαλώνει, μπορεί να αλλάζει μέγεθος και προκαλεί συμπτώματα όπως πόνο, διαταραχές στην πέψη, εντερικές διαταραχές και άλλα.   Πολλές φορές αν την πιέσει ο ίδιος ο ασθενής, μπορεί να ξαναμπεί στην κοιλιά, αλλά με την πρώτη αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης  (πχ βήχας), θα ξαναβγεί.

Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμα και σε νεογνά – βρέφη (συγγενής ομφαλοκήλη) αλλά και σε ενήλικες. Πολύ συχνά εμφανίζεται σε γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας μετά τον τοκετό.

Αιτίες 

Η εμφάνιση της ομφαλοκήλης μπορεί να οφείλεται σε ελαττωματική ανάπτυξη του κοιλιακού τοιχώματος απο την εμβρυϊκή περίοδο . Σε αυτή την περίπτωση ονομάζεται συγγενής ομφαλοκήλη.

Άλλες αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν την εμφάνιση της ομφαλοκήλης μπορεί να είναι:

• Παχυσαρκία
• Δυσκοιλιότητα
• Άρση βαρέων αντικειμένων
• Χρόνιος βήχας
• Παθολογικές καταστάσεις που προκαλούν αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της ομφαλοκήλης ποικίλουν και μπορεί να είναι τα ακόλουθα:

• Μία μικρή διόγκωση στην περιοχή του ομφαλού που μπορεί να αυξάνεται σε  μέγεθος στην όρθια θέση και να  μειώνεται ή να εξαφανίζεται στην ύπτια θέση.
• Αίσθημα βάρους , καύσου (καψίματος) ή πίεσης στην περιοχή του ομφαλού που επιδεινώνεται κατά την όρθια θέση ή όταν ασκείται πίεση στην κοιλιακή χώρα, και βελτιώνεται στην ύπτια θέση.
• Πόνος που εμφανίζεται η γίνεται πιο έντονος κατά την διάρκεια οποιασδήποτε φυσικής άσκησης που απαιτεί χρήση των κοιλιακών μυών και κατά συνέπεια αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης.

Επιπλοκές της ομφαλοκήλης

Όταν η κήλη είναι μονίμως έξω από την κοιλία μπορεί να προκαλέσει:

• Μόνιμα ενόχληση στην  περιοχή του ομφαλού και να υποχωρεί μερικώς στην ύπτια θέση.  Σε αυτήν την περίπτωση ονομάζεται μη ανατασσόμενη ομφαλοκήλη. 
• Μείωση της αιματικής ροής στο περιεχόμενό της ( λίπος ή εντερική έλικα) και κατά συνέπεια ισχαιμία και νέκρωση. Στην περίπτωση αυτή ονομάζεται περισφιγμένη ομφαλοκήλη.

 Τα συμπτώματα της περίσφιξης μπορεί να είναι τα εξής:

• Ψηλαφητή σκληρία στην περιοχή του ομφαλού
• Έντονος πόνος στην περιοχή του ομφαλού
• Κοιλιακό άλγος διάχυτα
• Μετεωρισμός (Διάταση) κοιλίας
• Αναστολή ( μή αποβολή) αεριών ή και κοπράνων
• Ναυτία, έμετος
• Ταχυκαρδία
• Πυρετός

Η περισφιγμένη ομφαλοκήλη είναι μία επείγουσα παθολογική κατάσταση που μπορεί να θέσει ακόμα και σε κίνδυνο την ζωή  και  απαιτεί άμεση χειρουργική επέμβαση!

Διάγνωση

Ο χειρουργός μετά από λεπτομερή λήψη του ιστορικού και προσεκτική κλινική εξέταση (ψηλάφηση κοιλίας) είναι σε θέση να βάλει, με σχετική ευκολία, την διάγνωση της ομφαλοκήλης.  Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να κάνει χρήση απεικονιστικών εξετάσεων όπως είναι ο υπέρηχος (U/S) και η αξονική τομογραφία για την επιβεβαίωση της κλινικής διάγνωσης.

Θεραπεία

Η χειρουργική επέμβαση είναι η μοναδική λύση στην θεραπεία της κήλης η οποία από την στιγμή που θα εμφανιστεί δεν μπορεί να βελτιωθεί από μόνη της παρά μόνο να επιδεινωθεί (αύξηση μεγέθους, περίσφιξη, κ.α) .

Η αποκατάσταση της κήλης μπορεί να πραγματοποιηθεί:

• με την κλασική, «ανοιχτή» μέθοδο μέσω τομής στο κοιλιακό τοίχωμα
• με την ανώδυνη λαπαροσκοπική μέθοδο η οποία παρουσιάζει πολλαπλά πλεονεκτήματα και οφέλη για τον ασθενή.

Η λαπαροσκοπική είναι ανώδυνη επέμβαση κατά την οποία ο  ασθενής λαμβάνει γενική αναισθησία. Η επέμβαση διενεργείται δια μέσου τριών  μικρών οπών διαμέτρου λίγων χιλιοστών, μέσω των οποίων εισέρχονται στην κοιλία η λαπαροσκοπική κάμερα και τα λαπαροσκοπικά εργαλεία.   Για την αποκατάσταση της κήλης  γίνεται χρήση συνθετικού πλέγματος το οποίο προσφέρει μείωση των ποσοστών της υποτροπής (επανεμφάνιση).   Ο ασθενής μέσα σε λίγες ώρες είναι σε θέση να περπατάει ελεύθερα και η διάρκεια νοσηλείας του δεν ξεπερνάει τις 24 ώρες.